Salep Nedir ? Salep Kilo Aldırır mı ? 

Kış aylarının vazgeçilmezi salep, lezzeti ile sadece kış aylarının değil, aynı zamanda yaz aylarının vazgeçilmezi dondurma ile muhteşem bir ikilidir.

Muhallebili tatlılara da salep koyulduğunda harika bir tat vermektedir. Türk geleneklerinden olan bu içecek tarçınla beraber daha sık kullanılmaktadır. Bunun yanında salep artık baklava yapımında da kullanılmaya başlandı. Salepli baklava yiyenler bu tadı sevdi ve büyük bir ilgiye boğdular.  

Salep Kilo Yapar mı ? Salep Kilo Aldırır mı ?

Uzmanlara göre bir fincan salep yaklaşık olarak 200 kaloridir. Bir fincan salep içtikten sonra bu kaloriyi yakmak için yaklaşık kırk beş dakika yürümeniz gerekmektedir. Salep üzerine tarçın serpip tüketmek, kan şekerini dengede tutulmasını sağlamaktadır. Ayrıca bağırsak hareketlerini de arttırdığı için diyet yapılırken sıkça tercih edilmektedir.

Sütle beraber yapıldığında salep, hem protein hem de kalsiyum ihtiyacını karşılayan bir içecektir. Bu nedenle diyet menülerinde, özellikle ara öğünlerde kendine yer bulmaktadır. Ancak salep yaparken tatlandırmak için toz şeker eklenmemelidir. Şeker yerine tarçınla salepi tatlandırmak güzel bir tercih olacaktır. Ayrıca üzerine attığınız tarçın tatlı isteğinizi bastırdığı için de diyet listelerinde çok fazla görülmektedir.  

Salep bitkisinden elde edilen salep tozundan yapılmış olan bu içecek kilo vermeye yardımcı olmasının ana  edenlerinden birisi içinde barındırdığı glikomanandır. Glikomanan suyu emdiği için şişiyor ve midede tokluk hissi sağladığı uzmanlar tarafından tespit edilmiştir.  

Salep Kalori Miktarı

Her besinde olduğu gibi salep tüketirken de kalori miktarını bilmek oldukça önemlidir. Toz halinde 100 g salep  yaklaşık olarak 95 kaloridir. Normal bir fincan salep ise yaklaşık 200 kaloridir. Bu kalori miktarından da anlaşılacağı üzere tüketiminde aşırıya kaçıldığında, kilo sorunu ortaya çıkabilmektedir.

Hazır olarak tüm aktar diyarı veya marketlerde salep satın alınabilmektedir. Tabi bu salepin kalorisi çok yüksektir. Bu yüzden toz olarak alınıp evde yapılması daha az kalori almanızı sağlayacaktır. Sıcak sahlep ara öğün olarak kullandığında, üzerine bol miktarda tarçın dökülmesi unutulmamalıdır. Bilimsel olarak da açıklandığı gibi salepin üzerine serpilen tarçının insülin direncini kırmaktadır.   

Salep Bitkisi 

Salep bitkisi birçok isimle adlandırmaktadır. Bunlar; çalı otu, çam çiçeği ve orchistir. Salepgiller familyasında yer alan bu bitki tek köklü ve otsu yapıdadır. Kökünde iki tane nod vardır. Gövdesi kökünün tam tersi olarak dik ve silindir şeklindedir. Salep bitkisinin kullanılan kısmı kökündeki nod’lardır. Bu bitkinin çiçekleri akasya ve başak şeklini almıştır. Kısaca salep bitkisi tel köklü otsu bir bitki ve Çiçekleri başak veya salkım şeklindedir.

Türkiye de salepin birçok çeşidi vardır. Bu bitkide toprak altında genellikle 2 tane yumru vardır. Salep yumruları müsilaj (suyla etkileşime girdiğinde şişen, sindirim sisteminde sindirilmeyen ve emilim olmayan bitkisel kaynaklı heterojen polisakkaritlerin genel adlandırılmasıdır.) glikoz ve uçucu bir yağ taşır.

Özellikle ormanlarda ve sulak alanlarda yer alan salep bitkisi, mayıs ve haziran aylarında hasat yapılmaktadır. Özellikle ülkemizde çok fazla bulunmaktadır. Toros dağlarının rakımı yüksek yerlerinde, ekilmeden doğal yollarla yetişen bu bitki aslında yabani bir orkide bitkisidir.  

Salep Faydaları 

Kalorisi yüksek de olsa salep, vücut için oldukça faydalı ve sağlıklı yaşam için oldukça faydalı bir besindir. Yani salep bitkisi tadının güzelliği kadar, vücuda birçok faydası da vardır vardır. Peki salep faydaları nelerdir ?

Bu faydaları şu şekilde anlatabiliriz: 

• Kış aylarında özellikle tüketilmesinin ana nedenlerinden biri de grip ve nezleye bağlı olarak boğazdaki ağrıya, şişliğe iyi gelmesinden dolayıdır.  
• Kış aylarından tüketilmesinin bir diğer nedeni de öksürüğe iyi gelmesidir.  
• Sindirim sistemine de iyi gelmektedir. Özellikle düzenli tüketildiğinde salep kabızlığa iyi gelmektedir.   

• Kendinizi yorgun hissettiğinizde de bu içeceği içebilirsiniz. İçinde barındırdığı vitamin ve mineraller sayesinde yorgunluğunuzu alacaktır.  
• Uzun süre tokluk hissi yarattığından dolayı, zayıflama isteyenler için güzel bir seçenektir.
• Mide sorununuz varsa salep bitkisi ile elde edilen içecekleri tercih edebilirsiniz. 

• Regl sancısı çekenler için salep, ilk önerilen içeceklerden birisidir. Regl sürecinde ki sancı ve ağrılara iyi geldiği uzmanlar tarafından açıklanmıştır.  
• Hazımsızlığın birebir ilacıdır.  
• Salebin bağışıklık sistemini desteklediği de uzmanlar tarafından açıklanmıştır.  

• Salebin vücut dokuları üzerinde de etkisi olduğu bilinmektedir. Bu etki ise dokuları yumuşatıcı etki yapmasıdır. 
• Baş ağrısına hem kokusu hem de aroması ile anında etkisi vardır.  
• Özellikle tarçınla beraber kullanıldığında fazla kilolardan kurtulmak için de kullanılabilir. 

Salep Tarifi , Salep Nasıl Yapılır ?

Kış aylarının vazgeçilmezi olan salebin tarifinden bahsedelim. Yaklaşık olarak bir litre, yani 5 su bardağı sütle birlikte, bir tatlı kaşığı toz salep karıştırılarak yapılır. Bir tatlı kaşığı salebi yarım su bardağı sütün içine koyun. Bu karışımı güzel bir şekilde karıştırın. Böylece toz salep topaklanmadan karışmış olacaktır.

Yaptığımız bu karışımın üzerine yavaş yavaş kalan sütü ekleyelim yaklaşık olarak 4,5 su bardağı süt olacaktır. Kısık ateşte karıştırılır. Salep kıvam almaya başlayınca istediğiniz miktarda şeker koyabilirsiniz. Afiyet olsun.  

Salep Bitkisi ile Toz Salep Nasıl Elde edilir ? 

Salep tozunun, orkide bitkisi ailesinden geldiği bilinmektedir. Köklü, otsu ve doğada kendi yetişen bir bitkiden elde edilir. Bu bitkinin yumruları topraktan çıkarılır. Bol su ile yıkanır. Yıkama işlemi bütün topraklardan arınana kadar devam eder. Bir ip yardımıyla boyutlarına göre dizilen salep kökler daha sonra kaynatılır. Kaynadıktan sonra sudan çıkartılır ve altı ay kurutulmaya bırakılır. Bol güneş alan yerde kuruduktan sonra değirmende öğütülerek toz haline getirilir. Toz salep hazır durumdadır.  

1974 yılında salep bitkisi tükenmekte olduğu için toplanması yasaklanmıştır.  Ülkemizde bu bitki daha çok Burdur’un Bucak mevkinde bulunmaktadır. Salep üretimi, kullanılmaya hazır hale getirilmesi en çok burada olmaktadır. Kısaca salep borsası buradadır denilebilir. Burada salep bitkisinden üretilen salep tozunun yaklaşık %90’ı dondurma üretiminde kullanılmaktadır.  

Geleneksel bir Türk içeceği olan salep, kırık beyaz rengindedir. Üzerine tarçın serperek ve süt ile tüketilmesi daha çok tercih edilmektedir. 8. yüzyıl da hayatımıza giren bu içecek, İslamiyet’in kabulü ve alkolün haram kılınmasıyla beraber daha çok tercih edilen bir hal almıştır.  

İlk çağlarda salep ve salep bitkisi sağlık için kullanılmaktadır. Bundan dolayı adını bir çok tıp kitabında rastlamak mümkündür. Özellikle İbn-i Sina’nın “filozoflar macunu” diye isimlendirdiği macunun içinde de yer verilmektedir. Osmanlı sarayında da “Padişah macunu” diye adlandırılan macunun içinde bulunmaktadır. Bunun yanı sıra yemeklere tat verdiğini de eklemeden olmaz.  

Salep 15. yüzyılda, Avrupa’da yaygın olarak tüketilmeye başlanan bir içecek olmuştur. Kahve tüketimi başlamadan önce salep çok fazla  Öyle ki sokak satıcıları sabahlara kadar bu içeceği satarmış. Avrupa ülkelerinde özellikle bu içecek sabahları tüketilirmiş.   

---

İlginizi Çekebilir : Bu bitkileri koparmanın cezası ağır

---